Tobameer, van woeste vulkaanuitbarsting tot idyllisch meer.

Tobameer, van woeste vulkaanuitbarsting tot idyllisch meer.

Het Tobameer is een kratermeer, ontstaan door de uitbarsting van een supervulkaan; 100 kilometer lang, 30 kilometer breed en gemiddeld 500 meter diep. In het midden ligt Samosir-eiland, een langgerekt stuk land op een hoogte van rond de 900 meter. De hoogste bergen van het eiland zijn net zo hoog als de hoogste delen van de kraterrand van de enorme caldera, rond 1500 meter.

De enorme uitbarsting moet tussen 69.000 en 77.000 jaar geleden hebben plaatsgevonden. Een groot gedeelte van de menselijke en dierlijke populatie moet in die tijd zijn uitgestorven door een jarenlange verkoeling van de aarde. De temperatuur daalde tussen de 5 en 15 graden gemiddeld.

Nu leeft op het eiland Samosir en rond het meer een bijzondere bevolkingsgroep; de Toba-Batak. De bevolking heeft een eigen, niet aan het Maleis, verwante taal. Ook de gezichten van de Batak zijn niet Maleis, maar eerder Indochina. Volgens sommige antropologen is op basis van deze aanwijzingen vast te stellen dat ze uit de buurt van Indochina komen, andere houden het op Taiwan. De Batakhuizen met hun puntige zadeldaken zouden wijzen op een overzeese tocht in het verleden.

De traditionele cultuur is gebaseerd op voorouderverering, waarbij de lijn van de ‘clan’ en de eerste stamvader het belangrijkst is. Batak laten zich dan ook begraven op het eigen land, midden in een rijstveld of op de grond bij huis. Zo blijft de ziel van de voorouders verbonden met de familie die nu in het huis woont en de landbouwgrond bewerkt. Zowel de traditionele huizen als de prachtige grafmonumenten zijn op Samosir volop te vinden. Eén van de beste manieren om het eiland en haar bewoners te verkennen is te voet of per fiets. Vanuit het belangrijkste toeristendorp, Tuktuk, loopt een rondweg, die op en neer gaat, langs het meer, door traditionele dorpjes en tussen rijstvelden. Wat meteen opvalt zijn de tientallen kerken. De meeste Batak zijn in de Nederlandse periode christen geworden. Natuurlijk heb je regelmatig prachtige uitzichten over het Tobameer, waarbij je af en toe het gevoel krijgt dat je aan één van de meren aan de grens van Zwitserland en Italie bent; Lago Maggiore, Lago Lugano......

Tijdens je tocht over het eiland kom je vast in aanraking met de vriendelijke Batak. Ze zijn erg makkelijk in de omgang en je maakt grote kans om bij iemand ‘op de koffie’ te gaan. Ook een bezoek aan een schooltje onderweg behoort tot de mogelijkheden. De meeste leraren en leraressen vinden het erg leuk wanneer je naar binnenloopt om vervolgens het Engels met de kinderen te oefenen. Een liedje zingen mag ook, maar houd er rekening mee, Batak worden tot de beste zangers van Indonesië gerekend!!

De belangrijkste toeristische attracties zijn de dorpen Tomok, Ambarita, Simanindo en Pangururan.

In Tomok vind je op een heuvel temidden van de traditionele markt een aantal sarcofagen van overleden Batakkoningen. Ze zijn versierd met gezichten, in grove stijl gebeeldhouwd. Daarnaast zie je diermotieven, zoals de ‘tsjiktsjak’ (gecko) en de karbau (waterbuffel). De eerste beschermt volgens de lokale bevolking tegen inbraak en diefstal en de tweede straalt kracht uit.

Ambarita, een dorp vlak naast Tuktuk is misschien wel de beste plek om een paar goed onderhouden, traditionele Batakwoningen te zien. De huizen liggen aan een pleintje van gelig zand, waar ook nog een grof stenen meubilair staat. Hier werd vroeger recht gesproken. De zwaarste straf was de doodstraf, waarbij de familie van de ter dood veroordeelde de man of vrouw moest opeten.

 Simanindo, een dorp verder aan de noordkant van Samosir, heeft een openluchtmuseum. Ook hier weer een aantal goed onderhouden Batakhuizen. Neem een kijkje binnen als het kan en stel je voor hoe de situatie vroeger was; meerdere gezinnen van één clan woonden in de woning, ’s avonds gescheiden van elkaar door een gordijn. Een gordijntje houdt natuurlijk geen geluid tegen.

Als je een scooter of een auto met chauffeur huurt kun je ook nog naar de hotsprings, net iets ten noorden van het plaatsje Pangururan. Je gaat hier van het eiland af, of eigenlijk het schiereiland, want er is hier een vaste verbinding gemaakt. Borrelend heet water komt hier uit de bodem omhoog en gelige zwavelkristallen zetten zich af op het steen: bewijs dat onder het meer nog steeds een actieve vulkaan aanwezig is. 

Voor sportievelingen zijn er ook mogelijkheden;

Je kunt een trektocht maken naar de rand van de bergen op het eiland Samosir. Op dag 1 loop je naar boven. De nacht breng je door in een eenvoudige lodge, waarbij je natuurlijk bij helder weer een spectaculair uitzicht hebt over het eiland en het meer. Daarna daal je weer af naar het vlakkere deel van Samosir.

Naast het huren van een fiets voor een dag kun je ook een 3-daagse fietstocht maken. Die begint in de plaats Brastagi, ten noorden van het Tobameer. Je fietst voor een groot deel rond het meer. Bij Pangururan fiets je het eiland Samosir op. Vandaar gaat het verder tot aan het eindpunt, Tuktuk.

Tuktuk zelf is een dorp dat bestaat uit meerdere kernen, waarbij je in elke kern wel een paar hotels, guesthouses, souvenirwinkels en restaurants treft. In welk deel je ook verblijft van Tuktuk, er is altijd wel iets te vinden. En het prettige is dat bijna alle hotels direct aan het meer liggen. Een zwembad is dan ook eigenlijk overbodig, want er gaat niks boven een verfrissende duik in het meer.

Wil je meer weten over een verblijf aan het Tobameer? Wij helpen je graag verder.

Http://www.indotracks.nl

Nettert Smit, april 2015

Indotracks.nl